Τετάρτη 20 Απριλίου 2016

Χειροτέχνες του δρόμου - αλήτες - κλέφτες - φοροφυγάδες


Οι χειροτέχνες τις τελευταίες δεκαετίες και μέχρι πριν λίγα χρόνια, είχαν περιοριστεί σε ελάχιστους πολύ μερακλήδες. Τώρα έγιναν πολλοί. Έγιναν πολλοί, γιατί ισχύει η παροιμία, "Μάθε τέχνη κι άστηνε και αν πεινάσεις πιάστηνε". Έτσι οι χειροτέχνες πλέον δεν είναι κάτι μποέμ τύποι, χίπηδες ή τουρίστες της ζωής (εξαιρετικές κατηγορίες ανθρώπων και οι τρεις παραπάνω). Πλέον οι χειροτέχνες είναι ένα σύνολο ανθρώπων που αντικατέστησε την κατάθλιψη της ανεργίας, με δημιουργικότητα και μια ελπίδα να επιβιώσει αξιοπρεπώς. Ένας από αυτούς είμαι κι εγώ.
Εδώ και καιρό, ψάχνω να βγάλω άκρη με τις άδειες των χειροτεχνών, με το νομικό πλαίσιο, απαιτήσεις, φορολογία, έναρξη, όχι έναρξη, καλλιτεχνία, έκθεση σε δημόσιο, έκθεση σε ιδιωτικό χώρο κλπ κλπ. Χάος! Κάθε λιμάνι και καημός, κάθε καημός και δάκρυ. Υπάρχουν όλοι οι πιθανοί συνδυασμοί, όπου μπορεί κάποιος να χαίρει νομιμότητας και παράλληλα να είναι παράνομος (που ας γελάσουμε λίγο για το είδος της παρανομίας). Δεν υπάρχει όμως κανένας τρόπος να βρεις κάτι ξεκάθαρο και ρεαλιστικό.

Μέχρι προ διετίας μπορούσαμε οι χειροτέχνες μέσω της περιφέρειας (τμήμα εμπορίου αντί του παλαιού ΕΟΜΕΧ) να βγάλουμε μία άδεια χειροτέχνη παραγωγού για πλανόδιο εμπόριο, η οποία δεν απαιτούσε έκδοση αποδείξεων και τήρηση βιβλίων, καθώς απευθυνόταν σε άνεργους που θα έβγαζαν με αυτό τον τρόπο ένα χαρτζιλίκι (γιατί χαρτζιλίκι βγάζεις). Έκανες μία επίδειξη των έργων σου και των τεχνικών σου ώστε να βεβαιωθεί πως δεν εμπορεύεσαι αλλά παράγεις και η άδεια ίσχυε για έναν χρόνο και σε κάλυπτε πανελλαδικά, αρκεί να μην ήσουν σταθερός σε ένα σημείο για πολύ ώρα. Σε συνεννόηση με τον κάθε δήμο, υπήρχε σε κάποιους δήμους μόνο, και η άδεια για την χρήση πεζοδρομίου με ή χωρίς αντίτιμο, που σου επέτρεπε και να είσαι σταθερός σε κάποιο ορισμένο σημείο. Αυτά, τα σχεδόν ξεκάθαρα, ίσχυαν μέχρι πριν δυο χρόνια. Τώρα ήρθε η ώρα της παρανομίας.

Πλέον αν και άνεργος ο χειροτέχνης που φέρει την εν λόγω άδεια από παλαιότερα έτη, πρέπει να κάνει έναρξη επιχείρισης, να εγγραφεί στον ΟΑΕΕ, να έχει ταμειακή (σύντομα και μηχάνημα για κάρτες) και να πρέπει να αντεπεξέλθει στους κανόνες εμπορίου. Άνθρωπος που κατά μέσω όρο τζιράρει 20 με 25 ευρώ. Άδειες χειροτέχνη δεν εκδίδονται πλέον και οι υπάρχουσες ανανεώνονται μόνο για έμμεσα ασφαλισμένους (ούτε κάποιος εγγεγραμμένος στην πρόνοια δεν μπορεί να κάνει ανανέωση!). Κάποιοι δήμοι δίνουν άδειες που ούτε οι ίδιοι γνωρίζουν σε ποιο επίπεδο καλύπτουν τον χειροτέχνη πέρα από την κατάληψη πεζοδρομίου και τι συμβαίνει με έλεγχο από κλιμάκιο της εφορίας, γιατί ούτε η εφορία ξέρει ακριβώς. Σε κάποιες περιοχές υπάρχει καθεστώς ανοχής, καθώς ξέρουν ποιος είναι ο χειροτέχνης και τι ακριβώς κάνει και τον αφήνουν να υπάρχει, κάνοντας τα στραβά μάτια. Αλλά υπάρχουν και οι άλλες περιοχές, οι πολλές, όπου σου φέρονται σαν κοινό εγκληματία και στη δουλειά σου, σαν να είναι σκουπίδι.

Αν λοιπόν σε έλεγχο είτε τακτικό, είτε κατόπιν καταγγελίας (ναι και αυτό συμβαίνει πολύ συχνά) βρεθεί χειροτέχνης χωρίς άδεια σε ισχύ, ακολουθείται η διαδικασία του αυτόφωρου, κατάσχεση και καταστροφή των έργων του και πρόστιμο 5.000€! Δηλαδή τον μαζεύουν μέσα λες κι εγώ δεν ξέρω τι έκανε, του επιβάλουν ένα πρόστιμο που αντιστοιχεί δυο-τρεις φορές ή και παραπάνω στο ετήσιο εισόδημα του και το πιο απάνθρωπο, για μένα τουλάχιστον, παίρνουν τη δουλειά του, την έμπνευση του, το μεράκι του, τον κόπο του και τον καταστρέφουν. Για ποιο λόγο; Θέλω να καταλάβω για ποιο λόγο! Κάνει κάποιος μια ύστατη προσπάθεια να σταθεί στα πόδια του και να είναι δημιουργικός με τρόπο που πραγματικά είναι τίμιος, σε ηθικό αλλά και σε κάθε επίπεδο, γιατί να αντιμετωπιστεί σαν κοινός εγκληματίας; 
Θα θέλαμε κι εμείς, κυρίως ίσως εμείς, ένα πλαίσιο συγκεκριμένο να λειτουργούμε, να μην αντιμετωπιζόμαστε σαν παρεμπόριο και να μην είμαστε λαθραίοι, υπό την ανοχή κάποιων. Θα θέλαμε να ανταποδώσουμε στο δήμο που μας παραχωρεί κάποιο σημείο, κάτι.Υπάρχουν τουριστικές περιοχές που οι χειροτέχνες έχουν ένα πραγματικά καλό εισόδημα, ας υπάρξει αντίστοιχη απαίτηση από τους δήμους και τις περιφέρειες ώστε να τους αποδίδονται τα νόμιμα. Ήδη πέρυσι έγινε μια προσπάθεια συλλογής υπογραφών για να δοθούν άδειες, η οποία μάλλον δεν έφερε κάποιο αποτέλεσμα. 

Η χειροτεχνία είναι ένα κομμάτι πολιτισμού και λαϊκής τέχνης. Έχουμε την τύχη να έχουμε πληθώρα παραδοσιακών τεχνικών, που μας επιτρέπουν να τις φέρουμε στην νέα εποχή, με έμπνευση και μεράκι. Γιατί να μην εντασσόμαστε στο κομμάτι του τουριστικού ενδιαφέροντος; Δεν είμαστε εγκληματίες, δεν είμαστε αλήτες, κλέφτες, φοροφυγάδες. Ας σταματήσει το κράτος να μας φέρεται έτσι και ας κατανοήσει πως η απαίτηση ένταξης στους ελεύθερους επαγγελματίες είναι ανεδαφική και ποινικοποιεί την προσπάθεια μας να μείνουμε όρθιοι.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου